Cursus Grote God!

Boeddha en ChristusReligie is zonder twijfel een van de meest fascinerende aspecten van de mens. Het heeft onze geschiedenis diepgaand beïnvloed en speelt, zo ervaren we dagelijks, nog steeds een hoofdrol in de wereldpolitiek. Religie heeft grote kunstwerken voortgebracht, maar ook vernietigd. Het verenigt mensen, maar zet de wereld tevens in vuur en vlam. In een tijd waarin grenzen vervagen en we overal met andere culturen worden geconfronteerd, draagt kennis van de verschillende wereldreligies bij aan een beter begrip van de wereld waarin we leven. In deze cursus geeft Reno Raaijmakers een overzicht van de vijf grote wereld religies. De geschiedenis, de kunst, de politiek en de actualiteit worden in samenhang besproken.

U kunt deze cursus voor uw eigen gezelschap op locatie boeken

Enkhuizen – Koningin van de Zuiderzee

Enkhuizen DrommedarisEnkhuizen was in de Gouden Eeuw een van de allergrootste steden van Nederland. De rijkdom van de stad was vooral gebaseerd op de haringvangst. De haringvloot van Enkhuizen bestond uit ongeveer 400 schepen. Het was de allergrootste haringvloot van Europa en wanneer deze armada van haringschepen de haven van Enkhuizen verliet, moet dit een adembenemend gezicht zijn geweest. De opkomst van Enkhuizen als koningin van de Zuiderzee begon al in de 16de eeuw. In de late 16de eeuw breidde de stad zich op ongekende schaal uit. In de Gouden Eeuw verrezen in de stad prachtige nieuwe gebouwen die getuigen van de economische voorspoed van die tijd, met als absoluut hoogtepunt het indrukwekkende stadhuis. Het stadhuis werd gemodelleerd op het stadhuis van Amsterdam, dat bekend stond als het Achtste Wereldwonder. De stedelijke trots bereikte met dit weergaloze bouwwerk een absoluut hoogtepunt.In deze wandeling vertellen grotere en kleinere monumenten het boeiende verhaal van de opkomst, bloei en ondergang van de belangrijkste Zuiderzeestad.

Beginpunt: Station Enkhuizen
Eindpunt: Zuiderzee Museum

image001

Vreemde verhalen

Vreemde VerhalenDeze wandeling loopt over de Wallen via de Zeedijk naar de Nieuwmarkt, door een van de oudste buurten van Amsterdam. Op elke straathoek ligt hier de geschiedenis voor het oprapen. In deze wandeling staan bijzondere en opzienbarende verhalen centraal. Verhalen over Sint Nicolaas, de wonderdoener en beschermheilige van Middeleeuws Amsterdam, maar ook over de mysterieuze spoken van de Schreierstoren en de Zeedijk. De legendarische herberg De Aep, Café ’t mandje, de Boeddhatempel en de Snijburcht passeren allemaal de revue. Deze wandeling is uitermate geschikt voor groepen met deelnemers met verschillende interesses.

Beginpunt: Oude Kerk

Eindpunt: Nieuwmarkt

image001

Hofjes in de Jordaan

Hofjes in de JordaanDeze wandeling loopt door de bekendste buurt van Nederland: de Jordaan. De besloten hofjes in de Jordaan laten u een geheel onbekende kant zien van deze overbekende buurt. In het centrum van de stad vormen de hofjes met hun fraaie ligging en architectuur een zee van rust. De hofjes werden veelal gesticht door rijke burgers die de hulpbehoevenden binnen de eigen geloofsgemeenschap wilden helpen. Aan de andere kant zorgden ze ervoor dat de naam van de ‘gulle stichter’ niet werd vergeten.

Beginpunt: Westermarkt

Eindpunt: Palmgracht

image001

De schittering van de Gouden Eeuw

Gouden Eeuw StadhuisHet absolute hoogtepunt in de Amsterdamse geschiedenis is de 17de eeuw. In deze Gouden Eeuw was Amsterdam het centrum van de Europese economie. De economische voorspoed bracht een bloei met zich mee op verschillende gebieden. De stad breidde zich op ongekende schaal uit en maakte qua aanblik een spectaculaire transformatie door. Het architectonisch wonder van de 17de eeuw was het nieuwe stadhuis aan de Dam, het huidige Koninklijk Paleis. In de architectuur, beeldhouwkunst en iconografie komt de Gouden Eeuw op overweldigende wijze tot uitdrukking. In deze wandeling worden verschillende aspecten van de Gouden Eeuw belicht en wordt getracht de wandelaar een zo compleet mogelijk beeld te geven van de belangrijkste periode in de geschiedenis van de stad.

Beginpunt: Rembrandthuis (Jodenbreestraat 4)

Eindpunt: Dam

image001

Joods Amsterdam

Joods AmsterdamAmsterdam kent een rijke joodse geschiedenis die teruggaat tot het einde van de 16de eeuw. Op dat moment vestigde een groot aantal joden zich in de opkomende handelsmetropool Amsterdam. De eerste joden kwamen uit Spanje en Portugal, op de vlucht voor de katholieke inquisitie. In hun kielzog kwam een grote groep, veelal straatarme joden, uit Duitsland en Oost Europa. De joden noemden Amsterdam ‘Mokum’ ofwel ‘De plek’. Voor Joden was Amsterdam, na Jeruzalem, ‘De plek’. Met de Tweede Wereldoorlog bereikte de geschiedenis van joods Amsterdam een tragisch dieptepunt. In deze wandeling worden deze en andere aspecten van de joodse geschiedenis en cultuur behandeld.

Beginpunt: Joods Historisch Museum

Eindpunt: Hollandsche Schouwburg

image001

De Grachtengordel & De Jordaan

Grachtengordel en JordaanDe Amsterdamse Grachten zijn wereldberoemd. Ze zijn geschilderd, bezongen en sinds 2010 UNESCO Werelderfgoed. In de 17de eeuw werd Amsterdam een metropool met een bevolking die groeide tot 220.000 mensen. Rond de oude stad werd er een ring van grachten aangelegd om al deze mensen te huisvesten. In deze wandeling bekijken we de monumentale grachtenpanden die voor de groten der aarde langs de Herengracht en Keizersgracht verrezen. Vervolgens steken we de Prinsengracht over naar de Jordaan. De Jordaan ontwikkelde zich vanaf de 17de eeuw tot een echte volkswijk met een geheel eigen cultuur.

Beginpunt: Westermarkt

Eindpunt: Noordermarkt

image001

De Plantage

Panorama PlantageDe Plantage is zonder twijfel een van de meest bijzondere buurten van Amsterdam. De lommerrijke lanen en wit bepleisterde huizen geven de buurt een landelijke sfeer. De Plantage kwam in de 17de eeuw tot stand als een stadspark. Ze werd pas in de tweede helft van de 19de eeuw bebouwd. Deze stadswandeling laat de buurt vanuit verschillende invalshoeken zien. Monumenten als de Hortus Botanicus, De Hollandse Schouwburg en het ‘Verdwenen Panorama’ zijn de getuigen van een fascinerende geschiedenis. Daarbij mag Artis natuurlijk niet ontbreken. De dierentuin maakt de buurt voor jong en oud tot een van de bekendste buurten van Nederland.

Beginpunt: Hortus Botanicus

Eindpunt: Muiderpoort

image001

Van Christus tot Boeddha

Van Christus tot BoeddhaReligie speelt in de geschiedenis van de stad een enorme rol. Middeleeuws Amsterdam was bijvoorbeeld gevuld met katholieke kerken, kloosters en kapellen. In sommige delen van de stad was niets anders te horen dan het bidden van de nonnen, als ware het een gebed zonder end. Dit alles veranderde met de Nederlandse opstand, waarbij Amsterdam zich in 1578 aansloot. Bij deze alteratie zette de stad het katholicisme overboord en het calvinisme triomfeerde. Men realiseerde zich echter al snel dat voor een handelsstad als Amsterdam tolerantie van levensbelang was en dat daarbij voor calvinistische orthodoxie  geen plaats was. De vele religies die zich vervolgens in de stad manifesteerden vormen een boeiend onderwerp voor een wandeling. Daarbij mag de Boeddha tempel op de Zeedijk, een van de meest recente nieuwkomers in de stad, natuurlijk niet ontbreken.

Beginpunt: Oude Kerk

Eindpunt: Synagogen aan het Mr. Visserplein

image001

De V.O.C.

VOC schip de BataviaDe VOC is een van de iconen van de Gouden Eeuw en wordt vaak de eerste multinational avant-la-lettre genoemd. De VOC ontstond in 1602 toen een aantal handelscompagnieën die sinds de jaren ’90 van de 16de eeuw handel dreven op Indië zich verenigden. Daarmee kwam er een einde aan de moordende onderlinge concurrentie en lagen hogere winsten in het vooruitzicht. De VOC had vervolgens bijna twee eeuwen het handelsmonopolie op de Oost en bestuurde in Indië een groot aantal factorijen. De compagnie was opgedeeld in 6 kamers en daarvan was de kamer van Amsterdam het belangrijkst. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de compagnie vooral in Amsterdam haar sporen heeft nagelaten.

Beginpunt: Oost-Indisch Huis (Oudehoogstraat 24)

Eindpunt: Prins Hendrikkade tegenover Scheepvaartmuseum

image001

Rembrandt wandeling

RembrandtRembrandt is het icoon van de Gouden Eeuw. Hij werd op 15 juli 1606 geboren in Leiden, maar verhuisde in 1631 naar de bruisende handelsmetropool Amsterdam. Amsterdam was het centrum van de kunsthandel en de stad bood jonge kunstenaars als Rembrandt goede perspectieven. Binnen enkele jaren werd Rembrandt een van de meest succesvolle en hipste schilders van Amsterdam. Prestigieuze opdrachten, een groot atelier, een voornaam huis; Rembrandt had het helemaal gemaakt. Na de dood van zijn vrouw Saskia in 1642 ging het om verschillende redenen bergafwaarts met Rembrandt. Uiteindelijk stierf de grote meester in een onaanzienlijk huis in de Jordaan. In deze wandeling verkennen we de wereld van Rembrandt. Er is aandacht voor het persoonlijk leven, opdrachtgevers en de meesterwerken die de musea vullen.

Beginpunt: Rembrandthuis (Jodenbreestraat 4)

Eindpunt: Rembrandtplein

image001

De Universiteit van Amsterdam

Universiteit van AmsterdamIn 1632 opende het Athenaeum Illustre, de voorloper van de Universiteit van Amsterdam, haar deuren. Dit Athenaeum leverde een voorbereidend universitair onderwijs. De eerste twee professoren waren de legendarische Vossius en Barlaeus. Het Athenaeum werd gehuisvest in de Agnietenkapel, een voormalige middeleeuwse kloosterkapel. De Agnietenkapel, de bakermat van de UvA, is nog steeds in gebruik bij de universiteit. In 1877 werd het Athenaeum verheven tot Gemeente Universiteit en dat leidde tot een spectaculaire groei in het aantal studenten. De universiteit kocht iconische gebouwen aan in de binnenstad zoals de Oudemanhuispoort, het Oost-Indisch Huis en het Spinhuis. In deze wandeling staat aan de ene kant de geschiedenis van de UvA centraal en aan de andere kant de geschiedenis van de vele bijzondere historische gebouwen die de universiteit bezit.

Beginpunt: De Agnietenkapel (Oudezijds Voorburgwal 229-231)

Eindpunt: De Oude Turfmarkt

image001

Roze wandeling

Roze wandelingDe Gay Pride is een van de iconen van de Amsterdamse tolerantie. In deze wandeling bekijken we de geschiedenis van Roze Amsterdam. We zullen daarbij zien dat de tolerante opstelling tegen homo´s en lesbo´s wel eens anders is geweest. In de 18de eeuw werden sodomieten bijvoorbeeld vervolgd en publiekelijk geëxecuteerd. Pas in  de 20ste eeuw begon de emancipatie en openden de eerste homobars hun deuren. Aanvankelijk in de marge van de samenleving, haast ondergronds. Pas na de oorlog nam de ontwikkeling een grote vlucht met als climax de jaren ´80 toen Amsterdam zich Gay Capital of the world mocht noemen.

Beginpunt: Rokin bij beeld Wilhelmina

Eindpunt: Homomonument

image001

Sinterklaas wandeling

Sinterklaas wandelingDe intocht van Sinterklaas is voor Amsterdammers – groot en klein- een van de belangrijkste momenten van het jaar. De Sint pakt daarbij in Amsterdam altijd groot uit omdat hij al sinds de Middeleeuwen met het lot van de stad verbonden is. In de Middeleeuwen was Sint Nicolaas de beschermheilige van Amsterdam. In een wonder had de goedheiligman drie zeelieden uit een storm gered. Heel begrijpelijk dus dat de havenstad Amsterdam Sint Nicolaas koos tot beschermheilige. In de Middeleeuwen ontstond daarnaast het typisch Nederlandse Sinterklaasfeest. Naast beschermheilige van zeelieden bracht de Goedheiligman nu ook menig kinderhart in beroering. Radicale dominees probeerden in de Gouden Eeuw de katholieke bisschop uit de harten van de kinderen te bannen, maar tevergeefs. Sinterklaas trotseert ieder jaar weer de woeste baren om ons landje met een bezoek te verblijden. Zie ginds komt de stoomboot uit Spanje weer aan… Maar hoe lang komt die stoomboot eigenlijk al aan en hoe zit het met de Pieten die de Sint vergezellen? Ook deze vraag mag natuurlijk niet ontbreken op een stadswandeling langs verschillende monumenten die het fascinerende Sinterklaasverhaal illustreren.

Beginpunt: Oude Kerk
Eindpunt: Dam

image001

Middeleeuws Amsterdam

Oude KerkIn de Middeleeuwen was Amsterdam een voorbeeldige katholieke stad. Men geloofde in Maria, heiligen en wonderen. Men vreesde Satan, en heksen werden niet zelden op de Dam verbrand. Het Mirakel van Amsterdam, een wonder waarbij een hostie op miraculeuze wijze in het vuur was gespaard, zette Amsterdam in een klap op de religieuze kaart van Europa. De stad werd een belangrijk pelgrimsoord en de vele pelgrims legden de stad geen windeieren. De gunstige ligging van de stad aan de monding van de rivier de Amstel wasdaarnaast de perfecte uitvalsbasis voor de handel. De stad groeide snel en ontwikkelde zich van een bescheiden middeleeuws dorp tot een belangrijk regionaal handelscentrum.

Beginpunt: Spui

Eindpunt: Nieuwmarkt

image001

Sinterklaas – Van heilige Nicolaas tot Speelgoedbaas

Sinterklaas wandelingDe traditie wil dat Sint Nicolaas, de bisschop van Myra, op 6 december 342 na Chr. is overleden. Hij werd toen herboren in de hemel en dat viert de kerk de avond ervoor. Daarom is 5 december het avondje van Sinterklaas. Sint Nicolaas heeft als geen ander wonderen verricht. In een van die wonderen heeft hij drie zeelieden uit een storm gered. Heel begrijpelijk dus dat havensteden zoals Amsterdam Sint Nicolaas kozen tot beschermheilige. In de Middeleeuwen ontstond daarnaast het typisch Nederlandse Sinterklaasfeest. Naast beschermheilige van zeelieden bracht de Goedheiligman nu ook menig kinderhart in beroering. Radicale dominees probeerden in de Gouden Eeuw de katholieke bisschop uit de harten van de kinderen te bannen, maar tevergeefs. Sinterklaas trotseert ieder jaar weer de woeste baren om ons landje met een bezoek te verblijden. Zie ginds komt de stoomboot uit Spanje weer aan… Maar hoe lang komt die stoomboot eigenlijk al aan en hoe zit het met de Pieten die de Sint vergezellen? Ook deze vraag mag natuurlijk niet ontbreken tijdens deze bijzondere lezing.

image001

Amsterdam: opkomst, bloei en ondergang van een wereldstad

Gouden EeuwIn deze lezing wordt het boeiende verhaal verteld van de opkomst, bloei en ondergang van de machtige metropool Amsterdam. De geschiedenis van de stad gaat terug tot 12de eeuw. Er ontstond bij de dam in de rivier de Amstel een gehucht dat spoedig uitgroeide tot een levendige Middeleeuwse stad. In 1578 sloot Amsterdam zich aan bij de opstand tegen Spanje en verruilde zo symbolisch de Middeleeuwen voor een nieuwe tijd. In de 17de eeuw werd Amsterdam de belangrijkste handelsstad van Europa. Amsterdamse handelsschepen zeilden naar alle uithoeken van de wereld. Alle handelswegen leiden naar Amsterdam. De Gouden Eeuw zorgde naast een spectaculaire economische groei ook voor een bloei op het gebied van kunst, cultuur en wetenschap. De manifestatie van Amsterdam als metropool was het nieuwe stadhuis op de Dam. Het was het grootste en duurste gebouw ooit gerealiseerd in Nederland en het werd door tijdgenoten dan ook omschreven als het Achtste Wereldwonder.

image001

Nederland – Grote geschiedenis van een klein land

Willem van OranjeNederland is misschien een klein land, maar we kunnen terugkijken op een rijke geschiedenis en cultuur. Een verhaal dat begint met hunebedden en dat eindigt met de wereldberoemde Amsterdamse Grachtengordel. De prehistorie en de Romeinse tijd zijn voor velen een relatief onbekende periode in de Nederlandse geschiedenis. In de afgelopen jaren heeft de archeologie een enorme bijdragen geleverd aan onze kennis over deze vroegste geschiedenis; schatten in grafheuvels en prachtig geconserveerde Romeinse boten zijn enkele van de spectaculaire vondsten. In deze periode was onze regio in het licht van de Europese geschiedenis echter van marginaal belang, maar dit veranderde in de Middeleeuwen. Onder Karel de Grote en zijn opvolgers werd Nederland deel van een machtig christelijk rijk. Er werd de basis gelegd voor het verdere verloop van de geschiedenis. De economische groei leidde tot het ontstaan van grote steden. Deze steden trokken steeds meer macht naar zich toe en in de 16de eeuw kwamen zij in aanvaring met Koning en Kerk. Protest en opstand brachten onafhankelijkheid in de vorm van een Republiek. Deze Republiek met haar machtige handelsmetropool Amsterdam was in de 17de eeuw het centrum van de Europese economie. De cursus eindigt met die schitterende Gouden eeuw en alle pracht die daar bij hoort.

Europa – Geschiedenis van een continent

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Het verhaal van Europa begint duizenden jaren geleden in de prehistorie. De grootste revolutie uit de menselijke geschiedenis is daarbij misschien wel de neolithische revolutie van ca. 6000 voor Chr. De prehistorische Europeanen verruilden daarbij een leven als jager & verzamelaar voor dat van boer. De mensheid sloeg daarmee een geheel nieuwe weg in. De boeren vestigden zich bijvoorbeeld op een vaste plaats. Gedurende de millennia veranderden de gehuchten daarbij in levendige dorpen en dorpen in machtige steden: Van Athene tot Amsterdam. De geschiedenis van Europa is overweldigend. Vele volkeren hebben gedurende de millennia Europa bewoond, elk met hun eigen cultuur. Machtige naties kwamen daarbij op en gingen weer ten onder. De monumenten en kunst die zij hebben nagelaten spreken ons enorm tot de verbeelding, maar het blijft soms moeilijk om alles in de juiste tijd en context te plaatsen. In de cursus wordt de geschiedenis van Europa op een overzichtelijke wijze gepresenteerd. Bekende en minder bekende volkeren krijgen daarbij hun plaats in de geschiedenis van een van de meest fascinerende continenten op aarde: Europa.

Geschiedenis in het Groot

Masker van ToetanchamonDe geschiedenis van onze wereld is overweldigend. Wij delen onze Nederlandse geschiedenis in verschillende periodes in: Prehistorie, Romeinen, Middeleeuwen en de  Gouden Eeuw. Dat is allemaal nog erg overzichtelijk. Het wordt echter verwarrend wanneer we ons bijvoorbeeld realiseren dat de Renaissance rond 1500 in Italië op haar hoogtepunt was, Michelangelo de Sixtijnse kapel beschilderde, terwijl wij nog in de Middeleeuwen zaten. Nog troebeler wordt het wanneer we de bouw van de Piramides in Egypte, het terracotta leger of de Taj Mahal een juiste plek in de geschiedenis moeten geven. Dit leidt vaak tot misverstanden. Op het eerste gezicht zou men bijvoorbeeld denken dat de Egyptenaren en de Maya’s contact hebben gehad omdat ze beide hun piramides bouwden. Wanneer we ons echter realiseren dat er 1500 jaar zit tussen de laatste Egyptische piramide en eerste piramides van de Maya’s wordt duidelijk dat deze gedachte onhoudbaar is. Zonder ons te verliezen in details gaan we de geschiedenis van de wereld in deze cursus te lijf. De cursus zal daarbij vooral ingaan op de culturen van Europa, Azië, Noord Afrika en Amerika. De laatste periode die in de cursus wordt behandeld is de 18de eeuw. Na die tijd is de geschiedenis te gedetailleerd om zich in zo een groot verband te laten vatten.

Metropolen

Brandenburgertor BerlijnReno Raaijmakers neemt u mee op een reis in ruimte en tijd. We stappen in een virtuele tijdsmachine en bezoeken een aantal van de belangrijkste steden uit de geschiedenis op het hoogtepunt van hun macht. Hoe zag het oude Athene van Plato er uit? Hoe voelde het om een inwoner te zijn van Parijs op het moment dat de Eiffeltoren werd gebouwd? En belangrijk natuurlijk: Wat is er nu nog van al deze grootsheid te zien?